Zespół Placówek Oświatowych
HISTORIAPUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ
W PARYSOWIE
Wśród rozmaitych kronik, dyplomów pamiątkowych, pucharów, a także licznych starszych i współczesnych fotografii, na uwagę zasługuje najstarsza kronika, znajdująca się w szkole, pisana ręcznie przez Państwa Alinę i Henryka Frelków z Garwolina. Kronika zawiera bardzo szczegółowe informacje na temat początków szkolnictwa w Parysowie. Efektem pracy Państwa Frelków jest wiele stron rękopisu, który powstał po analizie dokumentów i źródeł historycznych. To z niej dowiadujemy się, że żaden dokument historyczny nie wspomina kiedy powstała pierwsza szkoła elementarna
w Parysowie. Jest natomiast wzmianka o tym, iż w XVIII wieku proboszcz parysowki, własnym kosztem utrzymywał w cudzym domu bakałarza, czyli dawniej nauczyciela, który uczył dzieci po polsku i po łacinie czytać i pisać. Czytając dalej natrafiamy na informację, że w wieku XIX budynek szkoły w Parysowie mieścił się przy ulicy Kozłowskiej, ale w czasie Powstania Styczniowego został spalony. „Ze względu na zbyt mały teren pod szkołę, plac sprzedano i rozważono nad usytuowaniem szkoły w nowym miejscu. Wybór padł na to miejsce, na którym dziś znajduje się szkoła” podaje kronika autorstwa Państwa Frelków. Dalej czytamy, że w roku 1915 szkołę stanowił jednoizbowy budynek, a w kolejnych latach, po I Wojnie Światowej, naukę prowadzono w wynajętych izbach mieszczących się w prywatnych domach. W salach tych, często oddalonych od siebie i od budynku szkoły, prowadzenie nauki było bardzo utrudnione. W okresie tym bardzo dynamicznie rosła ilość dzieci, w związku z czym organizowano tzw. „eksponówki” czyli coś na zasadzie dzisiejszych filii głównej szkoły. Kronika podaje, iż „eksponówki” takie zostały powołane w Starowoli, Choinach i Łukówcu. W okresie międzywojennym, jak wynika z kart kroniki, powstał także piętrowy budynek szkoły
w Parysowie, ze względu na bardzo dużą ilość uczniów (ok. 900). Mimo tego nadal trzeba było korzystać z izb wynajętych.
II Wojna Światowa i okupacja hitlerowska wiele zmieniły. Prowadzono nauczanie tajne. „Uczniom, którzy ukończyli tajnie siódmą klasę starano się z reguły wydać świadectwo ukończenia szkoły powszechnej. Celowo fałszowano daty, gdy uczniowie byli usuwani ze szkoły rozporządzeniami władz niemieckich z powodu przekroczenia wieku”, podaje kronika. Opis tajnego nauczania, zamieszczony w kronice przez Państwa Frelków, w bardzo ciekawy i obrazowy sposób przedstawia konspiracyjną rzeczywistość – „Początkowo uczono w prywatnych domach nauczycieli i uczniów. Stale ktoś z domowników czuwał nad bezpieczeństwem. W roku szkolnym 1942/43 i 1943/44 wynajmowano lokale i tam uczono. Lokalom nadawano charakter mieszkań prywatnych a nie klas. Tablice i pomoce naukowe po lekcjach chowano. (…) Lokale co pewien czas zmieniano (…) W razie zajmowania budynku szkolnego przez wojsko lub oddziały specjalne sprzęt szkolny, pomoce naukowe były przez nie z premedytacją niszczone”.
W okresie II Wojny Światowej istniała w Parysowie filia Tajnego Gimnazjum
i Liceum. Filia w Parysowie stanowiła część składową Tajnego Gimnazjum i Liceum im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Garwolinie. Przy tajnym Gimnazjum w Parysowie kierowanym przez Michała Korzempę, działał zespół teatralny, który z dużym powodzeniem wystawiał sztuki teatralne i przedstawienia.
Kronika z bardzo przejrzysty sposób podaje także zestawienie najważniejszych wydarzeń, dotyczących naszej szkoły od roku 1944 do 1974, co przedstawiają fotografie.
Nasza
HISTORIA
PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA
im. Armii Krajowej
W PARYSOWIE
Dzieci w przedszkolu
Wygrane konkursy
Kadra Nauczycieli
Uczniów ww szkole
ZPO Parysów
p.o. Dyrektora ZPO w Parysowie - Małgorzata Borkowska-Całka
1. Przedszkole Publiczne: ul. Książęca 13a, 08-441 Parysów
tel. (25) 685 53 28 e-mail: przedszkole.parysow13@op.pl
2. Szkoła Podstawowa: ul. Książęca 11, 08-441 Parysów
tel. (25) 685 10 04 e-mail: sp.parysow@gmail.com